Davos 2018. je iza nas. Tekst koji sledi je deo izlaganja češkog lingviste, matematičara i umetnika Jakuba Mariana sa proslogodišnjeg ekonomskog foruma. Svoje zaključke autor je bazirao na podacima Ujedinjenih naroda i Evrostata. Reč je, kako stoji u naslovu, o migracijama tokom poslednjih pet godina i to na području Evrope. Podaci sa prostora bivše Jugoslavije treba posmatrati iz ugla ratnih dešavanja ’90-ih.
Pokretljivost ljudi je karakteristika savremenih društava a oblici mobilnosti sve kompleksniji. Ukoliko je reč o masovnom izmeštanju, sa dalekosežnim socijalnim posledicama po pojedince, porodice,lokalne zajednice i celo društvo, onda je reč o tipičnim migracijama, planskim i sistematskim napuštanjem jednog socijalnog ambijenta u drugi. U pitanju nije samo puka masovnost već utvrđeni obrazac. Jednom kada započne rast takvog kretanja je poluautomatsko, ono se omasovljava. Jednom kada se utvrdi obrazac emigracije više nije niti potrebno proučavati individualnu motivaciju, premeštanje prerasta u masovni pokret.
Poslednjih godina Evropa se suočila sa takvim migracionim valovima. Jedan od osnovnih uzroka ovih valova, najčešći aktivirajući momenat, bili su ratovi. Takve slučajeve smatramo prinudnim migracija, a iseljenike izbeglicama pod prinudom, mada teoretski i u takvim okolnostima svi imaju moć odluke hoće li ostati ili otići. U toj kategoriji su se našli članovi porodica, rođaci, prijatelji, migranata pionira koje su već bile stacionirane u Evropi. Tako se na prinudnu migraciju nadovezala i lančana. Njima se prikljućila i ekonomska migracija. broj migranata se dramatično proširio, postavši sve heterogeniji u smislu vrsta migranata i njihovog ishodišta.
U medijima se kalkulisalo sa nizom drugih uzroka migracionih talasa prema Evropi. Bilo je mišljenja da su određene političke strukture i pojedinci, poticali određenu populaciju na iseljavanja, to jest da se jednim delom radilo o namernom raseljavanju. U bivšoj Jugoslaviji je, primera radi, postojao pritisak za promenom etničke populacijske strukture u novonastalim državama. Većina novonastalih država je želela čist nacionalni sastav.
U medijima se takođe kalkulisalo sa poticanjem na seljenje zbog potrebe za radnom snagom. To se posebno odnosilo na određena deficitarna zanimanja ekonomski najjačih država u jezgru Evropske Unije.
Tekst koji sledi se ne bavi suštinskim pitanjima migracije, već izgledom Evrope nakon migracijskih valova : dakle procentima zastupljenosti migranata u pojedinim evropskim državama.
Karta 1. – Udeo stranaca u evropskih zemaljama, uključujući i primatelje azila do juna 2016.
Prema prvoj karti su zemlje najvećim postotkom stranaca – Luksemburg (45,9%), slede Švajcarska (29,6%), Švedska (18,5%), Austrija (17,4%), Estonija (15,8%) i Nemačka s 14,5% stanovništva. U Velikoj Britaniji stanovništvo rodom iz drugih zemalja čini 13,4% ukupne populacije.
Važno je naglasiti da Jakub Marian ove podatke temelji saznanjima kojima raspolaže evropska statistička agencija Evrostat, a do njih se došlo prikupljajući podatke svih imigrantskih službi europskih zemalja, uključujući one koje se bave dodelom azila.
Jednostavno rečeno, prva karta ne uključuje radnike migrante koji su nezakonito došli u Evropu, a oni čine apsolutnu većinu novopridošlica proteklih godina. No, čak i prema ovim podacima je u razdoblju od 1. siječnja 2015. do 1. januara 2016. strano stanovništvo u Austriji i Švedskoj poraslo za više od jedan posto, dok je zahvaljujući valu imigranata stranaca službeno u Nemačkoj 0,9 posto više u odnosu na autohtono stanovništvo sa starim imigrantima čine 15,3% od ukupne populacije.
Karta 2. – Iz koje zemlje u koju evropsku zemlju dolazi najviše imigranata:
Prema ovo karti su jasne dve stvari, barem na prvi pogled. Zanimljiv je odnos Rusije i Ukrajine. Dakle najviše imigranata u Rusiju “dolazi iz Ukrajine”, a u Ukrajinu “iz Rusije”.
Drugo, ova karta pokazuje da su optužbe zapadnih kancelarija i medija da je Rusija glavni krivac za izbeglički val s Bliskog istoka i severa Afrike apsolutno lažne. Kao dokaz, dovoljno je napomenuti da najveći procenat imigranata tokom 2015. i 2016. godine u Velikoj Britaniji bio rodom iz Indije. U Norveškoj su to bili Poljaci, dok su se Nemci selili u susednu Švajcarsku i Austriju. Većina stranaca u Irskoj dolazi iz Velike Britanije, što su gotovo sigurno Irci koji se sele u matičnu domovinu. Dominacija Sirijaca se na ovom popisu vidi samo u Turskoj.
U našoj regiji se beleži “seoba” iz BiH u sve okolne zemlje, dok u Bosnu i Hercegovinu, navodno, seli stanovništvo iz Hrvatske. Ne navodi se etnička ili verska pripadnost migranata, stoga bi ovaj podatak mogao biti upitan, obzirom na pad broja Hrvata u BiH, osim ako se ne radi o ljudima koji su masovno dobili dvojno državljanstvo, čime su samo statistički postali “najveća useljenička skupina” u susednoj zemlji.
U Francuskoj, Španiji i Portugalu, imigranti dolaze uglavnom s juga – Alžira, Maroka i Angole, dok u Grčku i Makedoniju idu uglavnom Albanci. U Poljskoj i Češkoj je većina imigranata iz Ukrajine.
Posebno je zanimljivo u ovom slučaju da veliki deo ukrajinskih imigranata nije preselio na Zapad i ostale evropske osim Poljske i Češke, nego u Rusiju, od koje su se praktično hteli zauvek odvojiti.
Broj ukrajinskih imigranata je Evrostat dobio od Kijeva, a najveći val imigracije se dogodio krajem 2015 i početkom 2016. godine.
Važno je napomenuti kako većina imigranata u istočnoj Evropi, a posebno Ukrajinaca, nije preselila iz Rusije, kao što se može pomisliti gledajući na ovu kartu, nego je reč o pravnim nijansama evropske statističke metodologije.
Naime, nelogično je da je porastao broj Rusa koji su odselili za Ukrajinu, kao što tvrdi Evrostat za razdoblje od 2015. do 2016. godine, nego se radi o “novim Ukrajincima” koji su se vratili s ruskim državljanstvom. Osim toga, veliki deo stanovništva Ukrajine od ranije ima i državljanstvo Ruske Federacije ili posebne ruske dokumente za Ukrajince. Također su u ukupnoj statistici “porasta” imigracije u zemljama istočne Europe ušli i Rusi koji su kupili nekretnine u tim zemljama. Posebno je važno što je tom broju pripisano i celokupno stanovništvo ruskog poluotoka Krima.
Karta 3. – Imajući to u vidu, opšti trendovi rasta imigracije u evropskim zemljama u poslednjih pet godina u postotcima izgledaju ovako:
Karta pokazuje da je najveći porast broja useljenika od 2010. do 2015. godine zabeležen u Luksemburgu, Švajcarskoj, Švedskoj, Austriji i Norveškoj, gde se tradicionalno beleži najveći postotak u ukupnom stanovništvu ljudi rođenih u inostranstvu. Odmah iza njih dolaze Velika Britanija i Finska.
Tek ako računamo razdoblje od 2010. do 2015. godine, vidimo da se velike migracije s prve karte kod nas ne odnose na aktuelni imigrantski val, kao što je slučaj s Nemačkom, nego na ’90-e, odnosno na preseljenja i davanje dvojnih državljanstava. Posebno bi bilo zanimljivo znati odakle Evrostatu podatak da je u Hrvatskoj od 2010. do 2015. stanovništvo poraslo za 0,6%? Ili je reč o davanju novih državljanstava i neodjavljivanju onih koji su otišli u inostranstvo, ili je statistika u ovom slučaju nešto previdjla? No, kako god bilo, ostavimo neka bude tako kako su naveli.
No, najinteresantnija je poslednja karta Jakuba Mariana, na kojoj autor ističe iz kojih se zemalja u koju drastično povećala sopa imigranata 2015. u poređenju sa 2010. godinom.
Karta 4. – Trend nove imigracije i iz koje u koju zemlju je 2015. doselilo najviše stranaca:
Indijci i dalje odlaze u Veliku Britaniju, Britanci u Irsku, a Poljaci i dalje u Norvešku. Nemačka ima veliki priliv Sirijaca, a zanimljivo je da u Češkoj i Slovačkoj dolazi do “zamene stanovništva”.
Zanimljivost je da u Mađarsku odlaze Srbi, ili je reč o Mađarima državljanima Srbije koji uzimaju državljanstvo matične domovine? Srbi navodno odlaze i u Makedoniju i Sloveniju, stanovnici BiH u Hrvatsku, a Hrvati u Crnu Goru. Međutim, statističke podatke u nas uvek treba uzimati s rezervom, jer se ovde spominju isključivo državljani svake od zemalja, dok se ne spominje njihova etnička pripadnost. Nažalost po nas,to je najvažniji razlog preseljenja u ovim područjima, a sudeći po statistici, ovaj je trend verojatno pogodio i Češku i Slovačku.
Zapravo, najvažniji imigracijski trendovi u 2016. su ostali isti kao 2015. godine, ali u nekim zemljama postoje značajne razlike.
Jedan od glavnih među njima je Rusija. Broj Rusa koji se sele u istočne evropske države, primaju pasoše ili poduzimaju korake do primanja ovog dokumenta se značajno smanjio u poslednjih nekoliko godina. Jedini smer u kojem Rusi migriraju je i dalje Ukrajina. Međutim, tome treba dodati i ukupni pad priliva imigranata u Ukrajinu iz drugih država, kao i zbog izuzetno pristrane metode uključivanja stanovništva Krima u ovu statistiku Evrostata.
U stvari, pozitivan rast imigranata u Ukrajini se može pripisati Ukrajincima koji rade u Rusiji, te su u tom periodu dobili rusko državljanstvo i vratili se u domovinu. Brojka uključuje i povratak izbeglica nakon 2014. u nezavisne republike Donjeck i Lugansk, a naravno da je apsurd uključiti građana Ruske Federacije, odnosno Krima, imigrantima koji su “emigrirali u Ukrajini”.
Paradoks je da je na Svetskom ekonomskom forumu u Davosu je Krim obojan u ukrajinsku boju, a veliki porast ruskih imigranata u Ukrajini uključuje stanovništvo Krimskog poluostrva. Barem prema boji, to bi trebali biti “Ukrajinci”, a ne “ruski imigranti”. Sve u svemu, na karti se prikazuje da je rast migracije u Ukrajinu “zbog doseljenih Rusa” 0,3%. No, stvarni demografski podaci su o ovoj zemlji već duže vreme potpuno suprotni i doseljavanje Rusa u Ukrajinu beleži negativne trendove.
Osim toga, karte Jakuba Mariana indirektno potvrđuju i činjenicu su Rusi u poslednjih pet godina sve skloniji za život, stvaranje i rad u vlastitoj zemlji, a ne da se odluče seliti u druge zemlje, regije ili susedna područja.
Naravno, statistike uglavnom ne prenose određene pojedinosti i ne daju mišljenje o svim važnim detaljima. Mogu biti i rezultat lažnih merenja, političkih trendova ili dokaz upitne odabrane metodologije. No, ipak se samo na temelju statističkih podataka mogu dobiti približni rezultate tekućih trendova, te uspostaviti barem nekakva opštaa pravila za tačnu usporedbu. U današnjem svetu je teško pronaći nepristranu statistiku, jer sve obično imaju svoje skrivene zamke.
Isto vredi i za karte iz Davosa Jakuba Mariana. Pre svega one idu u prilog tvrdnjama evropskih političara, stoga njihovo prikazivanje nije bilo slučajno. Uostalom, metoda brojanja koja pokazuje više od 1% rasta inostranog stanovništva u ukupnoj populaciji se odnosi samo na Austriju i Švajcarsku, dok u zemljama kao što su Nemačka i Francuska povećanje broja stranaca za razdoblje od 2010. do 2015. godine, prema ovoj metodologiji, iznosi manje od jedan posto.
Neregistrovani radnici, izbeglice, kao i sve druge kategorije stranaca uredno ne ulaze u statistiku. Tako du Nemci i Francuzi, prema izlaganju iz Davosa, tokom predizbornog razdoblja “nemaju o čemu brinuti”. S migracijom u Evropi je sve “u najboljem redu”.
Naravno, čisto matematički, jedan posto povećanje migracije ne čini ozbiljnu pretnju, ali u stvarnosti to nije tako. Evropski događaji u poslednje dve godine jasno su pokazali da su čak i jedan posto neintegrisanih ili neasimiliranih imigranata, koje prati licemerna “politička korektnost” i “tolerantnost” evropske političke elite i jednog dela društva, najbolji recept za katastrofu.
Za Rusiju su ovi podaci zapravo dodatna pogodnost u velikoj geopolitičkoj igri sa Zapadom. Naime, nakon što su evropski političari i mediji optužili Moskvu za priliv “sirijskih” imigranata u evropskim zemljama, Evrostat ovim podacima praktično pobija sve te tvrdnje. Još jednom se potvrdilo da Sirija polako prestaje biti karta na koju će se igrati protiv Rusije. Najveća pobeda u tom smislu je otvoreno priznanje Evropske unije za napore Moskve, Teherana i Ankare što su u Astani uspeli održati pregovore sukobljenih strana u Siriji, te izjave zapadnih kancelarija da će im u sledećem razdoblju najveća glavobolja biti Trump u Beloj kući, nova američka administracije.
autor teksta : N.Babić
izvor
1 коментар:
Zanimljivo i korisno.
pesnik u prolazu
Постави коментар